Ülkede son devirde süratle artan elektrik ve doğal gaz fiyatlarından etkilenen kimi fırınlar kapanma tehlikesi yaşarken kimileri da maliyetlerini karşılayamadıkları için faaliyetlerine son veriyor.
Fırın sahipleri maddi kasvetleri gidermek için güç tasarrufu yapmaya çalışsa da çeşitli ekmek ve unlu mamullerin üretimi için fırınların her gün uzun saatler çalışması gerekiyor.
Bu durum fırıncılar için çok yüksek fiyatlardan gaz ve elektrik tüketimi manasına geliyor.
Schiedam kentinde fırıncılık yapan Hasan Atik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ülkede yaşanan güç krizinden fırınların “aşırı derecede” etkilendiğini söyledi.
Bu işi 23 yıldır yaptığını, fırınlarda her şeyin gaza bağlı olduğunu anlatan Atik, “Daha evvel aylık güç faturası bin 800 avro iken artık 5 bin 400 avro oldu. Bu bizim için çok büyük bir meblağ.” dedi.
Atik, bu duruma karşı yapabilecekleri fazla bir şey olmadığına dikkati çekerek “Biz kendi ürettiğimiz eserleri azaltmaya ve fırını çok kullanmamaya çalışıyoruz. Fırında fazla kalması gereken ekmek cinslerini fazla yapmamaya çalışıyoruz. Kesik ekmek, Trabzon ekmeği üzere çeşitli eserleri çıkarmamayı amaçlıyoruz. Bu türlü bir tasarrufa gideceğiz.” tabirini kullandı.
Ürünlerin satış fiyatlarını biraz yükselttiklerini fakat bunun tahlil olmadığını tabir eden Atik, “Fiyatlarda ufak tefek değişiklik yaptık fakat bu halk için sahiden inanılmaz, zira herkesin kendi bütçesine nazaran 25, 30 cent bile çok gelebiliyor. Halkın alım gücü epey düştü.” diye konuştu.
Atik, hükümet ve güç şirketlerinden esnaf için acil tahlil beklediklerini, aksi takdirde 3-5 ay içinde birçok fırının kapanma tehlikesi yaşayacağını lisana getirdi.
“Böyle giderse fırınların birden fazla batar”
Rotterdam’da 30 yıldır fırıncılık yapan Zeki Solmaz da güç krizinin en çok fırıncıları etkilediğini anlattı.
Solmaz, fırıncıların kullandığı doğal gaz ve elektriğin fiyatının çok yüksek olduğuna vurgu yaparak “Şu an eskisine nazaran 3 kat fazlasını ödüyorum. Aylık bin 600 avro öderken güç şirketi ile kontratım bittikten sonra aylık fatura 5 bin 600 avroya çıktı. Daha yıllık güç faturası gelmedi bile. Benim varsayımım yıllık güç faturasında fazladan 20-30 bin avro gelir diye düşünüyorum. Öbür fırıncı arkadaşlardan edindiğimiz bilgi bu halde.” değerlendirmesini yaptı.
Sınırlı imkanlar olsa da tasarruf yaptıklarını söyleyen Solmaz, şunları kaydetti:
“İhtiyaç olmayan lambaları artık açmıyoruz. Gerekmediği vakit fırının üst gözünü kapatıp yalnızca bir gözünü çalıştırıyoruz. Biraz tasarruf etmeye çalışıyoruz ancak üretim için mecbur doğal gaz ve elektrik kullanmamız gerekiyor. Fırındaki buzdolaplarının çalışması gerekiyor, fırının yanması gerekiyor. Tasarrufa gidecek fazla bir şey yok aslında, bu durum çok sıkıntı fırıncılar için. Yaptıklarımız da yetersiz. Bu türlü giderse fırınların birçok batar. Şu an biz ailece çalışıyoruz. Yalnızca bir personelimiz var. Bizim aile olarak aylığımız ve gelirimiz yok. Eski birikimlerimizle geçinmeye çalışıyoruz. İki aydır bu formda devam ediyor fakat bu nereye kadar masraf bilemiyorum.”
Solmaz, “Hollanda’da enflasyon yüzde 10’larda diyorlar ancak neye nazaran hesaplıyorlar bilmiyorum. Benim aldığım eserlere bakıyorum en az artan yüzde 80 artmış. Yüzde 100, yüzde 300 artan eserler de var. Şu ana kadar aldığımız eserlere 4-5 sefer artırım yapıldı fakat biz sattığımız eserlere fazla artırım yapamıyoruz.” dedi.
Schiedam kentinde 12 yıldır bir fırında çalışan Hollandalı Ineke Ruijs de güç krizi ve işçi eksikliği nedeniyle çalıştığı, 25 yıldır hizmet veren fırının bu hafta kapanacağını lisana getirdi.
Bu duruma çok üzüldüğünü, fırını ve müşterilerini özleyeceğini belirten Ruijs, güç fiyatlarının 5 katına çıktığını, tasarruf için son vakitte fırını öğleye kadar açsalar da kapanmaması için yararı olmadığını söz etti.
Hükümet, 20 Eylül’de, 1 Ocak 2023’ten itibaren haneler için güç fiyatlarında tavan fiyat uygulamasına gidileceğini açıklamıştı.