Çoğu insan hayatının bir noktasında utangaçlık yaşar. Ancak, bazıları için utangaçlık duygusu o kadar güçlü olabilir ki birçok sosyal duruma katılmalarını engeller.
Utangaç insanlar da başkalarına yakın olmak isterler, ancak reddedilme veya eleştirilme korkusu nedeniyle genellikle sosyal durumlardan tamamen kaçınırlar.
Bu nedenle, utangaç insanlar genellikle kendilerini yalnız ve izole hissederler, bu da depresyon veya anksiyete gibi başka problemler geliştirme riskini artırır.
Akıllı telefonla bağlantılı olabilir
Ünlü bilimsel dergi Social Science Computer Review’da yayınlanan ilginç bir araştırma, utangaçlık ve yalnızlığın akıllı telefon bağımlılığıyla da bağlantılı olduğuna dikkat çekiyor.
Çalışma, akıllı telefonların çeşitli amaçlarla (bilgi arama, sosyal ağlar vb.) kullanılmasının, kendisini daha sık yalnız ve utangaç hisseden insanlarda yalnızlık ve utangaçlık hissini güçlendirdiğine dair net kanıtlar sunuyor.
Bazı kişiler utangaçlıklarını alkol veya uyuşturucularla yenmeye çalışırlar, bu da yalnızca başka bağımlılıklar geliştirme ve zararlı maddelerin kullanılması riskini artırır.
Utangaçlık ve psikoloji
Çok sayıda araştırma, kişinin sosyal bir duruma yaklaştığı sırada aşırı derecede olumsuz değerlendirilme korkusu yaşadığı ve daha sonra bu tür durumlardan tamamen kaçındığı bir kısır döngü içinde utangaçlığın kendini tekrar ettiğini göstermektedir.
İlk başta rahatlama görünse de, bu davranış genellikle utanç ve suçluluk duygularına yol açar. Ayrıca sık sık yalnızlık, depresyon ve sosyal kaygı ortaya çıkar.
Bu duygularla baş edebilmek için duygularınız öfkeye dönüşebilir ve başkalarını suçlayabilirsiniz. Başkalarını anlayışsız ve desteksiz, düşüncesiz insanlar olarak görebilirsiniz ve bu da onlardan kaçınma arzunuzu güçlendirir.
Araştırmalar, çocukluktaki utangaçlığın, erken yetişkinlikteki kişilerarası ve içsel uyum güçlükleriyle önemli ölçüde ilişkili olduğuna işaret ediyor. Ayrıca, utangaçlığın kadınlar üzerinde erkeklere göre daha anlamlı bir etkiye sahip olduğunu gösteren bazı cinsiyet farklılıkları da ortaya çıkmıştır.
Bu sonuçlar, erken yaşlardan itibaren zamanında müdahalelerle utangaçlığın üstesinden gelinebileceğini gösteriyor. Diğer bir deyişle, sosyal becerilerin de diğer beceriler gibi zamanla geliştiği göz önüne alındığında, sosyal durumlardan kaçınmak zayıf sosyal uygunluğa neden olabilirken, sosyal durumlarla başa çıkmanın doğru yöntemleri utangaçlığı bastırmaya yardımcı oluyor.
Utangaçlık nasıl aşılır?
Utangaçlığın üstesinden gelmenin belirli yolları vardır, yani sosyal becerileri geliştirebilirsiniz.
1. Başarı için plan yapın
İçe dönüklüğün aksine, utangaçlık, başkalarının bizi olumsuz değerlendireceğine dair güçlü bir korku ile karakterize edilir. Bu nedenle sosyal durumlarda çoğu zaman nasıl yapacağımıza odaklanmak yerine nasıl yanlış bir şey yapmamamız gerektiğini düşünürü.
Başkalarının önünde kaygı ve utancı azaltmanın yollarından biri, belirli bir sosyal durumu nasıl başarılı kılabileceğimizi düşünmektir. Örneğin, futbol hakkında sohbet etmek düşüncesi sizi korkutuyorsa, size uygun konuları önceden düşünün. Hangi güncel olaylardan bahsedebilirsiniz? Şu anda hayatınızda neler oluyor ve hangilerini başkalarıyla paylaşmakta rahatsınız? Orada olacak insanlarla ortak noktanız ne?
Ayrıca bir çıkış stratejisi de hazırlayabilirsiniz, ancak bu son seçeneğiniz olsun. Korkunun üstesinden gelmenin en iyi yolu korkuya maruz kalmaktır, ancak durumun ve davranışınızın kontrolünün sizde olduğunu hissetmek de önemlidir. Eğer en kötü durumda bir çıkış stratejiniz olduğunu biliyorsanız, kendinizi kapana kısılmış hissetmezsiniz.
2. Diğer insanlarla ilgilenin
Odağı kendinizden uzaklaştırmaya çalışın ve çevrenizdeki insanlara ilgi gösterin. Kendinize sorun:
– Onlar kim ve neden buradalar?
– İlgi alanları ve hobileri nelerdir?
– Hayatta ne zorluklarla karşılaşıyorlar?
Bu şekilde, başkalarıyla sohbet başlatmanıza ve onları daha iyi tanımanıza yardımcı olacak başka bir şeye odaklanabilirsiniz. Herkesin anlatacak bir hikayesi vardır, ne hakkında olduğunu öğrenin ve dikkatlice dinleyin.
İnsanlar kendileri hakkında konuşmayı severler, bu nedenle başkalarına ilgi göstererek kolayca çok ilginç bir insan olabilirsiniz. İnsanlardan o sırada yapabileceklerinden fazlasını paylaşmalarını istememeye dikkat edin.
3. Kendinize belirli bir rol verin
Belirli bir rolünüz olduğunda, davranışınız için size belirli bir anlam yüklenir. Çoğu insan, durumları ne olursa olsun başkaları tarafından beğenilmek ve kabul görmek ister. Bu nedenle, bazı psikologlar kendimize başkalarının bizim hissetmek istediğimiz şekilde hissetmelerini sağlayacak bir kişi rolü vermemizi tavsiye ediyor.
4. İç diyaloğunuzu yumuşatın
Utangaç insanlar genellikle kendilerini çok eleştirir ve iç diyalogları çok sert olabilir ve başkalarına asla söyleyemeyecekleri kelimeleri içerebilir.
Kendinizi sert bir şekilde yargıladığınızda, başkalarının da sizi aynı şekilde yargılayacağını varsaymak daha kolaydır. İç eleştirileriniz çok fazla duygusal hasara neden olabilir ve sizi huzursuz ve özgüvensiz bırakabilir.
Bu eleştirmeni yenmenin en iyi yolu, daha da güçlü bir yardımcıyla, en iyi arkadaşınız rolünü oynayan iç sesle güçlerini birleştirmektir.
Kendinizle ilgili iyi şeyleri fark etmeye başlayın ve içinizdeki eleştirmene nasıl karşı koyacağınızı öğrenin. Eleştirmen hissettiğiniz korku için sizi suçlamaya başladığında, bu dünyada reddedilmeyi seven hiç kimse olmadığını, ancak bu tür durumlarda herkesin hayatta kalmayı başardığını unutmayın.
Eleştirmeniniz size kimsenin sizi asla sevmeyeceğini söylüyorsa, kendinize en önemli şeyin kendinizi sevmek olduğunu hatırlatın.
Kendinizle daha nazik bir şekilde konuşmayı öğrendiğinizde, sosyal durumlar artık size zarar verme gücüne sahip olmaz. Ayrıca, her yeni sosyal durumla birlikte, sosyal becerileriniz güçlenir ve bunu ne kadar çok yaparsanız, o kadar iyi hissedersiniz.