ABD’DEKİ MassachusettsTeknoloji Enstitüsü (Massachusetts Institute of Technology, MIT) İktisat Profesörü, ünlü ekonomist Daron Acemoğlu, demokrasinin büyümeye olumlu tesiri olduğunu fakat hem Türkiye’de hem dünyada demokrasi dayanağının azaldığına dikkat çekerek, “Demokrasi baharı bitti, demokrasi son baharındayız. Umarım kışına girmeyiz” dedi.
‘GENÇLİKTE GÖRÜYORSUNUZ’
Türkiye İş Bankası’nın 100. Kuruluş yıldönümü kapsamında düzenlenen ‘Atatürk Vizyonuyla Gelecek 100. Yıla Bakış’ konferansında konuşan Prof. Dr. Daron Acemoğlu, demokrasinin büyümeye yönelik olumlu tesirinin yatırımı artırarak, sıhhati güzelleştirerek ve eğitime katkıda bulunarak olduğunu söyledi. Büyüme sağlaması, yolsuzluğu denetim etmesi, istikrar getirmesi halinde demokrasiye olan dayanağın yükseldiğini anlatan Acemoğlu, lakin kelam konusu temel sorunlardan ötürü demokrasiye olan takviyenin düştüğünü vurguladı. “Türkiye’de görüyorsunuz, gazetelerde, gençlikte olsun insanların demokrasiye olan takviyesinde bir sallanma var” sözlerini kullanan Acemoğlu, “Bu bir tek Türkiye için değil, Avrupa’da, Amerika’da, Asya’da da tıpkı şey. Demokrasi baharı bitti, demokrasi sonbaharındayız. Umarım kışına girmeyiz” diye konuştu.
GELECEK 20 YIL KRİTİK
Demokrasinin gelişmesi ismine devlet ve toplumun ortasında bir güç istikrarı olması gerektiğini de söyleyen Acemoğlu, bu dengesizliklerin gelecek 20 yıl için daha değerli olacağını ve gelecek 20 yılın kritik bir süreç olduğunu söyledi. Dünyada düşük faiz periyodunun bittiğine de değinen Acemoğlu, teknolojik yatırımların ve adaptasyonların yüksek faizlerin olduğu periyotta yapılacağını ve bunun bir zorluk olduğunu aktardı.
‘Dünyada inşaata bu türlü yatırım yok’
Teknoloji yatırımda önemli manada geri olan Türkiye’nin büyümesinin tüketim ve inşaattan geldiğini söyleyen Prof. Dr. Daron Acemoğlu, “Tüketim alışılmış çok yeterli bir şey, insanların tüketmeye gereksinimi var. Ancak birebir vakitte yatırım lazım. Türkiye’deki inşaat bölümüne olan yatırım oranını öteki hiçbir ülkede göremediğimiz seviyede. Birebir vakitte daima, sağlıklı bir büyüme için fiyatların artması lazım. Türkiye’deki fiyat artışı ne yazık ki çok istikrarlı değil ve bunun sonucu olarak da Türkiye çok eşitsiz bir ülke” dedi.
‘Ciddi adımlar atılmalı’
Prof. Dr. Daron Acemoğlu, dünyada istikrarlarını değiştirecek akımları, ‘yapay zeka, eşitsizlik ve istihdam’, ‘yaşlanan nüfus’, ‘iklim değişikliği’, ‘makroekonomik dengesizlikler’, ‘küresel iktisat sisteminde değişimler’ ve ‘demokrasi krizi’ olarak sıraladı. Türkiye’nin bu akımlara hazır olmadığını aktaran Acemoğlu, Türkiye’nin, bu zorluklar için önemli adımlar atması gerektiği belirtti.