2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’ndan yapılan derlemeye nazaran, başta sürdürülebilir ve dijital finans olmak üzere tüm finans alanlarında global piyasalarla uyumlu ve rekabetçiliği gelişmiş, kalkınma sürecine uygun maliyet ve şartlarda katkı verebilen, verimliliği yüksek ve kurumsal yapısı güçlü bir finansal kesimin oluşturulması amaçlanıyor.
Programa nazaran, yatırım bankacılığı faaliyetlerinin geliştirilmesi kapsamında Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası, işletmelerin yurt içi ve dışı piyasalardan direkt yatırım olarak fon temin edebilmeleri için aracılık ve danışmanlık hizmetleri sunacak. Bankaya bağlı portföy idare şirketi tarafından kurulan “fonların fonu” bünyesindeki fon sayısı da bu doğrultuda artırılacak.
Sermaye piyasalarında finansal eser ve hizmet çeşitliliği geliştirilecek ve küçük yatırımcı hakları gözetilerek yatırımcı tabanı genişletilecek. Bu doğrultuda bölümde meydana gelen gelişmelerle girişimcilerin ve yatırımcıların muhtaçlıkları doğrultusunda kitle fonlaması düzenlemelerinde güncellemeler yapılacak.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası sorumluluğunda, üçüncü ülkelerle ekonomik ve finansal ilgiler geliştirilecek ve karşılıklı ticarette lokal para ünitelerinin kullanımı artırılacak.
Bu çerçevede, Türkiye için ekonomik, ticari ve stratejik açıdan kıymet arz eden ülkelerle karşılıklı ticarette lokal para ünitelerinin kullanılmasının yaygınlaştırılması için işbirliği imkanları artırılacak ve swap mutabakatı yahut mutabakat zaptı imzalaması üzere çalışmalarda bulunulacak.
Finansal süreçlerle finansal eser ve hizmetlere yönelik ferdi yahut kurumsal müşterilerin finans kuruluşlarıyla uyuşmazlıklarına yönelik müracaatların süratli ve tek elden kıymetlendirilerek tahlile kavuşturulacağı alternatif uyuşmazlık tahlil merkezi kurulacak.
İSTANBUL FİNANS VE TEKNOLOJİ ÜSSÜ KURULUYOR
Fintek bölümünde yazılım alanında çalışacak nitelikli insan kaynağı yetiştirilmesi maksadıyla finansal teknolojiler uzmanlık sertifikası programı hayata geçirilecek.
Yerli finansal teknolojilerin gelişiminin desteklenmesine yönelik İstanbul Finans ve Teknoloji Üssü kurulacak. Finteklerin teknoloji tedariki için takviye programı uygulanmasının yanı sıra fintek yatırım fonlarında kamu yatırımlarının hissesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.
Düzenleyici ve denetleyici otoriteler tarafından, yerleşik finansal oyuncuların fintek kuruluşlarıyla münasebetlerinde uygulanacak kural setleri güçlendirilirken, bu doğrultuda düzenleme ve sanayi deney alanları oluşturulacak.
Dijital Türk lirasının geliştirilerek kullanıma sunulması ve yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.
Bu süreçte, ikinci faz çalışmaları kapsamında dijital para sistemi, dijital kimlik entegrasyonu, taşınabilir uygulamalar, servis katman uygulamaları, çevrim dışı ödemeler, programlanabilir ödemeler, birlikte çalışabilirlik tahlilleri, izleme ve idare ortamları, data idaresi ve siber güvenlik hususlarında araştırma geliştirme ve test faaliyetleri yürütülecek.
Bunun yanı sıra dijital Türk lirası projesindeki gelişmeler hakkında kamuoyu, ilerleme raporu, blog yazıları ve internet sitesi içerikleriyle bilgilendirilecek.
Ödemeler alanında verimliliği ve birlikte çalışabilirliği destekleyecek adımlar atılmaya devam edilirken, kesimde faaliyet gösteren tüm kuruluşların kurumsallık düzeyi ve güvenlik seviyesi artırılacak ve bankalar ile banka dışı ödeme hizmeti sağlayıcıları ortasında rekabeti engelleyici uygulamaların oluşmasını engelleyecek önlemler alınacak.
Finans bölümünde ortak dijital altyapı kullanımı ve çeşitli operasyonların ortaklaştırılması yoluyla maliyetlerin azaltılması sağlanırken, bankaların ve banka dışı finans kuruluşların muhtaçlık duydukları altyapılara eşit kurallarda ulaşmaları için gerekli tedbirler alınacak.
Bu kapsamda ödeme ve elektronik para kuruluşlarının bilişim altyapıları için topluluk bulutu hizmetini inançlı bir biçimde kullanabilmeleri kapsamında topluluk bulutu iştirakçileri ve topluluk bulutu sağlayıcıları için uygunluk değerlendirmeleri gerçekleştirilecek,
BANKALARIN YEŞİL VARLIK ORANI HESAPLANACAK
Finansal kesimde sürdürülebilirlik çalışmaları desteklenirken, sürdürülebilirlik ve emisyon datalarının sunumunda standardizasyon sağlanacak ve bu bilgiler paylaşıma açılacak.
Ayrıca, bankacılık kesimi için sürdürülebilir bankacılık, geçiş planları ve iklim risklerinin idaresi mevzularında düzenleme yapılacak.
Bu süreçte iklimle irtibatlı finansal risklerin aktif idaresine ait rehber hazırlanacak ve yürürlüğe konulacak. Ayrıyeten, bankaların yeşil dönüşüm sürecine katkı seviyelerini ölçmek gayesiyle yeşil varlık oranı hesaplanmasına yönelik düzenleme hayata geçirilecek.
Finansal otoritelerin sürdürülebilir finans konusundaki kurumsal kapasiteleri artırılırken, gerçek kesimin sürdürülebilir finansa yönelik farkındalık ve bilgi seviyesinin artırılması ait çalışmalar yapılacak.
Ekonomik yararın yanı sıra toplumsal ve çevresel yarar oluşturulmasına yönelik toplumsal tesir tahvilleri ve mavi bonolar üzere tesir yatırım araçları geliştirilecek ve kullanımı yaygınlaştırılacak.
Sürdürülebilir finansman araçlarına, kurumsal yatırımcı talebinin güçlendirilmesi için sorumlu idare çerçevesi oluşturularak uygulamaya geçirilecek.
Finansal istikrarın güçlendirilmesi maksadıyla bankacılık dalının sermaye yeterliliğine ait Basel III final düzenlemelerine ahenk sağlanacak.
Mali hatalarla gayretin aktifliğini artırmak maksadıyla Mali Hataları Araştırma Konseyinin (MASAK) teknik altyapısı geliştirilecek ve idari yapısı güçlendirilecek.
İFM FİNANS AKADEMİSİ HAYATA GEÇİRİLECEK
Katılım finansı destekleyici düzenekler tesis edilmesi doğrultusunda, Memleketler arası İştirak Finans Tahkim Merkezi ile Memleketler arası İslami Altyapı ve Likidite Kuruluşunun hayata geçirilmesine yönelik çalışmalar tamamlanacak ve iştirak finans derecelendirme sistemine ait hazırlık çalışmaları yapılacak.
Katılım sigortacılığı ve iştirak emeklilik planlarının kapsayıcılığı artırılacak, ayrıyeten bu faaliyetlerle ilgili ulusal ve milletlerarası standartlarla uyumlu mevzuat düzenlemeleri hayata geçirilecek.
İstanbul Finans Merkezi’nin (İFM) finansal piyasaların derinleşmesine daha aktif formda katkı vermesini sağlamak gayesiyle memleketler arası finans sistemine entegrasyonu artırılacak.
Bu doğrultuda, nitelikli iş gücünün temini için İFM Finans Akademisi kurulacak ve İstanbul’un global bir finans merkezi olmasını sağlayacak strateji ve siyasetler çerçevesinde tanıtımıyla bağlantı stratejisi geliştirilecek.
İFM’nin global tanıtımını ve işbirliğini geliştirmek gayesiyle milletlerarası kurumlara üyelikler sağlanacak ve öteki finans merkezleriyle ortak çalışmalar yapılacak.
İFM’de faaliyet gösteren iştirakçilerin tüm bürokratik süreçlerinin hızlandırılması için kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili ünitelerinin yer alacağı “Tek Durak Büro” oluşturulacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik ikincil düzenleme çalışması yapılacak ve ikincil düzenlemenin yayınlanmasının akabinde kripto varlık hizmet sağlayıcıları nezdinde yerinde inceleme çalışmaları yapılarak yetkilendirme süreci tamamlanacak.
Planlanan önlemler sonucunda, 2023’te borsada süreç gören şirketlerin piyasa pahasının GSYH’ye oranının program sonunda yüzde 37,8’den yüzde 39,2’ye ulaşması hedefleniyor.
Bu devirde, finansal varlık tercihleri içinde sermaye piyasası araçlarının hissesinin yüzde 41,9’dan 45,2’ye, finansal hizmet ihracatının toplam ihracat içindeki oranının ise yüzde 0,13’ten yüzde 0,26’ya çıkması bekleniyor.