Son günlerde gündemden düşmeyen hayalet konutlar, vatandaşın canını epey sıkıyor. Kiraya verilmeyen, boş tutulan meskenler kesimde ‘hayalet ev’ olarak tanımlanıyor. Kimi vatandaşlar konuta yatırım yapıp kiraya vermiyor, kimileri ise piyasanın yükselmesini bekliyor. Yaşanan bu durum, kiralık konut arzını badireye sokmaya başladı. Yabancı vatandaşlar, gurbetçiler, tatile gidenler, miras kalan meskenler, çocuğunu evlendirme hazırlığında olanlar, gayrimenkule borsa gözüyle bakıp beklemede kalanlar, boş konutları meydana getirdi. Hayalet mesken ismi verilen bu konutlar, kira artışlarını da tetikliyor. Bölüm temsilcilerine nazaran, hayalet konutların yüzde 10’u (yaklaşık 50 bin) fiyatların yükselmesini bekleyen fırsatçıların elinde bulunuyor. İstanbul’da boş konutların sayısı giderek artıyor. Kiraya yüzde 25 artırım hududundan mutlu olmayan, tahliyeden korkan ve piyasanın yükselmesini bekleyen mülk sahipleri, meskenlerini boş tutuyor.
Aydın Ağaoğlu
İstanbul’da 500 binden fazla boş, hayalet konutun olduğu tabir ediliyor. Kanada, İrlanda ve İspanya üzere birçok ülkede boş konutlara ceza uygulanıyor ya da yüksek vergi alınıyor. İstanbul’daki emlakçılar, hayalet konutlara çokça denk geldiklerini lisana getirerek, “’Zam hududu var, niçin kiralayayım’ diyenler var. Meskenlerini boş tutup, tahminen ilerleyen etapta piyasanın yükseleceğini öngördükleri için hareket edenlerin de sayısı yüksek. Kiracıyı çıkartamayacağım için boş kalsın daha güzel, diye düşünenler meskenlerini kiraya vermiyorlar. Elinde birden fazla konutu bulunanlar da bekliyor. Yabancı vatandaşlar da yılda 1-2 ay kullanıyor, geriye kalan aylarda mesken boş duruyor. Bir tarafta konut arayan binlerce insan, bir tarafta ise binlerce hayalet konut” değerlendirmesini yapıyor.
Fahiş kira artırımlarının önüne geçmek isteyen devlet, son periyotta birçok düzenleme hayata geçirdi. Lakin bu düzenlemelere takılmak istemeyen konut sahipleri, farklı metotları deneyerek daha çok çıkar elde etme peşinde. Boş bırakılan, kiraya verilmeyen meskenlerin piyasada arz problemi oluşturduğunu belirten Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, “Ev sahipleri temmuzu bekliyor. Hem yüksek kira alırım hem de mühlet dolsun meskenimi o denli kiraya veririm diye düşünüyorlar. Böylelikle, kiralık mesken bulunamıyor ve fiyatlar artıyor” dedi.
Tüketiciler Birliği Genel Lideri Mahmut Şahin ise, “Boş duran konutlardan yüksek vergi alınmalı. Devlet bunu tespit ederek, gerekli yaptırımları uygulayabilir. Örneğin, 1 yıldan fazla kiraya verilmeyen meskenin emlak vergisi 5 katına çıkarılabilir. Böylelikle caydırıcılık da sağlanabilir. Ayrıyeten arzın güçlenmesi ismine toplumsal konutlar yapılmalı, TOKİ devreye girmeli” dedi.
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan da, “İstanbul’da 39 ilçe var ve her ilçede 10-12 bin konutluk boşluk olsa, zati yarım milyona ulaşıyoruz. Şayet, önünden geçerken perdesiz mesken görüyorsak, bunlar hayalet meskenler diyebiliriz. Konut üretimi artmalı. Üretim artarsa fiyatlar da düşecektir. Bunun için de yatırımcı teşvik edilmeli. Devletin ve özel bölümün yanı sıra kooperatifler de teşvik edilmeli ve desteklenmeli. Konut üretimindeki açığı
ancak bu türlü kapatabiliriz” formunda konuştu.