Altılı Masa’nın 11’inci toplantısı sonrasında yapılan ortak yazılı açıklamada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yine adaylığı konusunda “TBMM yenileme kararı almadığı surece, Erdoğan’ın 14 Mayıs’ta yapılacak olan seçimlerde bir defa daha aday olması mümkün değildir” denildi.
Bu açıklamaya AKP Sözcüsü Ömer Çelik’ten “Cumhurbaşkanımızın yine adaylığı önünde hiçbir mani yoktur. Bu temelinde bir tartışma konusu bile değildir. Bunun tartışma konusu yapıldığı taban hukuk değil, geçmişte gördüğümüz üzere hukuksuz yollarla siyasete istikamet verme arayışlarıdır” yanıtı geldi.
Türkiye’nin üç duayen hukukçusu AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı adaylığını Sozcu.com.tr’ye şöyle değerlendirmişti:
‘ADAY OLAMAZ’
Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu:
“Anayasa’nın 101’inci unsuru açık… 2017’deki Anayasa değişikliğinde hiç dokunulmamış bir unsur bu… Yani rastgele bir değişikliğe uğramamış, ikiden fazla seçime giremeyeceği kararını taşıyan bir madde… Bu yeniden uygulanması gereken bir karar.
Bu prestijle Cumhurbaşkanı’nın 2014’te ve 2018’de seçilmesinden sonra bir daha aday olması yalnızca TBMM’nin rastgele bir halde seçimin yenilenmesine karar vermesi halinde mümkün. Yani Meclis’te o denli bir karar alınabilirse evet aday olabilir. Onun dışında bu mümkün değil. Bu türlü bir ihtimal de yok şu anda…
Herhangi bir rejim değişikliği diye bir şey de yok zati. Onun için ‘sistem değişti bu birinci seçimdi’ diyerek aday olabileceğini savunmak da mümkün değil.
“KENDİNE MAHSUS KARAR VEREN BİR YSK VAR”
“Herhangi bir formda aday gösterilirse bunu inceleyecek ve buna karar verecek olan yer YSK… YSK, son halk oylamasında mühürsüz oyların sayılmasında kanuna rağmen karar verdi.
Yani kanunu bir tarafa bırakıp ona nazaran kendine has kararlar verebilen bir Yüksek Seçim Kurulu’nun nasıl bir karar vereceğini şimdiden söylemek mümkün değil.
Anayasa ve kanunlara nazaran Sayın Cumhurbaşkanı, eğer TBMM seçimin yenilenmesine karar vermezse aday olamaz. Aday olamaz da bu kağıt üzerindeki olay… “Peki aday gösterilirse YSK bunu kabul ederse ne olacak?” sorusunun yanıtı bende yok.”
“ANAYASA KARARI AÇIK, DEĞİŞMEDİ”
Anayasa Hukuk ve Siyaset Bilimi Uzmanı Prof. Ergun Özbudun:
“Durum çok net. Tartışılacak birtarafı yok. Çok açık. Meclis 5’te 3 çoğunlukla seçimlerin yenilenmesine karar vermedikçe üçüncü sefer aday olamaz.
Yani bilakis yapılacak her türlü yorum pek yapay bir yorum olur. Zira Anayasa’nın kararı açık. O değişmedi duruyor. Anayasa bir tek istisna getirmiş o da Meclis’in seçimlerin yenilenmesine karar vermesi.
Meclis de üye tamsayısının 5’te 3’ünün oyuyla seçimlerin yenilenmesine karar verir. Bu ihtimalde iki seçim de birlikte yapılıyor. Hem cumhurbaşkanlığı seçimi, hem genel seçimler. Tek istisna bu. Lakin muhalefetin en azından bir kısmının da katılması gerekiyor. Bu nedenle bu ihtimal güç görünüyor.”
“ÜÇÜNCÜ SEFER SEÇİLEMEZ”
Anayasa Hukuku Uzmanı Prof. Levent Köker:
“Daha çok duyduğumuz şey de şudur: “2017’de sistem değişti, o değişik sistemden sonra cumhurbaşkanı 2018’de birinci sefer seçilmiştir. Hasebiyle 2018 yeni sistemde birinci seçimdir” Bu üzere akıl yürütmeleri var. Bu iktidar yanlıları yahut Sayın Cumhurbaşkanı’nın 3’üncü defa da seçilebilmesini mümkün görenlerin fikri…
Anayasalarda sistem yazmaz. Anayasa’da unsurlar vardır. Mesela ABD Anayasası’nda “Başkanlık Sistemi” diye bir şey yazmaz, Fransa’da Anayasası’nda “Yarı Başkanlık Sistemi” yazmaz. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda da “Parlamenter Sistem” diye bir laf yoktur. Keza, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” diye de bir laf yoktur.
Sistemin ismini siyaset bilimcileri, anayasa hukukçuları üzere doktrinle uğraşan beşerler koyar.
Dolayısıyla Parlamenter Sistem’den, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçtik diye bir düzenleme yapılmış değildir.”