IMF’nin “Jeoekonomik Ayrışma ve Çok Taraflılığın Geleceği” başlıklı raporunda, on yıllardır süren global ekonomik entegrasyondaki artışın akabinde dünya iktisadının ayrışma riskiyle karşı karşıya olduğu vurgulandı.
2008-2009’daki global finansal kriz sonrası yaşanan toparlanmayı Brexit, ABD ve Çin ortasındaki ticaret tansiyonları ile artan sayıda askeri çatışmanın izlediği anımsatılan raporda, kriz sonrası devirde global mal ve sermaye akışlarında bir dengelenme ve ticaret kısıtlamalarında bir artış görüldüğü aktarıldı.
Raporda, Kovid-19 salgını ve Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın memleketler arası ilgileri daha da test ettiği ve globalleşmenin yararlarına dair kuşkuları artırdığı kaydedildi.
Ticaret bağlarının derinleşmesinin global yoksulluğun büyük ölçüde azalmasını sağladığına işaret edilen raporda, gelişmiş ekonomilerdeki düşük gelirli tüketicilere ise daha düşük fiyatlar aracılığıyla yarar sağladığı aktarıldı.
“AYRIŞMA NE KADAR DERİN OLURSA, MALİYETLER DE O KADAR DERİN OLUR”
Raporda, ticari alakaların zayıflamasından en çok düşük gelirli ülkelerin ve gelişmiş ülkelerdeki dar gelirli tüketicilerin etkileneceği söz edildi.
Azalan sermaye akışlarının direkt yabancı yatırımı azaltacağına işaret edilen raporda, milletlerarası işbirliğindeki bir düşüşün de hayati kıymet taşıyan global kamu mallarının sağlanmasına yönelik riskler oluşturacağı belirtildi.
Raporda, dünya ekonomisindeki ayrışmanın global üretimin yüzde 0,2 ila yüzde 7’sine mal olabileceği kaydedildi.
Teknolojik ayrışmanın da kaybı değerli ölçüde artırabileceği belirtilen raporda, teknolojideki ayrışmanın eklenmesiyle birtakım ülkelerde üretimdeki kaybın yüzde 8 ila yüzde 12’ye ulaşabileceğine değinildi. Raporda, ayrışma ne kadar derin olursa, maliyetlerin de o kadar derin olacağı tabir edildi.
Daha az milletlerarası risk paylaşımıyla global ekonomik ayrışmanın daha yüksek makroekonomik oynaklığa, daha şiddetli krizlere ve ulusal tamponlar üzerinde daha büyük baskılara yol açabileceği vurgulanan raporda, ayrıyeten global toplumun krizdeki ülkeleri destekleme kabiliyetini zayıflatabileceği ve gelecekteki borç krizlerinin tahlilini zorlaştırabileceği aktarıldı. (AA)