Son yıllarda orman yangınlarına havadan müdahalede hazırlıksız yakalanan Türkiye, geçtiğimiz yıl THK envanterindeki yangın söndürme uçaklarını kullanmama inadından vazgeçmişti.
Geçtiğimiz yıl dünyanın bir çok yerinden uçaklar kiralanmış fakat, Savunma Sanayi Başkanlığı’nın mevzuattaki ayrıcalıkları nedeniyle nereden alındığı, ne kadar para harcandığı sır üzere saklanmıştı.
Geçtiğimiz yıl ne kadar harcandığı sır perdesini korurken, bu bahiste yapılan harcamaların boyutuyla ilgili ipuçları Orman Genel Müdürlüğü’nün 2023 bütçesinden çıktı.
ORMANLAR İÇİN TOPLAM 6.8 MİLYAR TL
AA muhabirinin, 2023 Yılı Yatırım Programı’ndan yaptığı derlemeye nazaran, OGM, bu yıl helikopter ve uçak alımı, fidan üretimi, ormancılık altyapısı ve üretim makinesi alımı, orman muhafaza ve yangınla çaba, ormanların geliştirilmesi ve genişletilmesi, endüstriyel plantasyon, erozyonla çaba ve toprak koruma üzere çeşitli proje faaliyetleri için 6 milyar 835 milyon 900 bin lira kaynak kullanacak.
Kaynağın yaklaşık 1 milyar 643 milyon lirası devam eden projelere, 5 milyar 133 milyon lirası yeni projelere ve 58,7 milyon lirası etüt projelerine ayrıldı.
Ormancılık yatırımlarında en yüksek hissesi 2,9 milyar lirayla Ormancılık Altyapısı ve Üretim Makinesi Alımı Projesi aldı. Bu yıl tamamlanacak proje 73 ili kapsayacak.
Proje kapsamında, 505 alet ve aygıt, 150 arazöz, 20 dozer, 30 greyder, 100 birinci müdahale aracı, 10 birinci müdahale grup aracı, 25 su ikmal aracı, 10 treyler alımlı, 6 yangın hayat dayanak aracı alınacak. Ayrıyeten bu proje kapsamında 5 bin 250 kilometre orman yolu sanat yapısı, 2 bin 730 kilometre stabilize yol kaplaması ve 5 bin 540 kilometre yeni orman yolu çalışması yapılacak.
İKİNCİ SIRADA HAVADAN MÜDAHALE ARAÇLARI
En yüksek ikinci yatırım hissesini helikopter ve uçak alımı projesi aldı. 2012-2026 yıllarını kapsayan proje için bu yıl 1,2 milyar lira kaynak ayrıldı. Proje kapsamında helikopter ve uçak alımının yanında, orman yangınlarına müdahalede kullanılacak çeşitli ekipman ve donanımların alımı da yapılacak.
Bu kapsamda kelam konusu kaynak, 2 sistem yazılımı, 1 donanım, 25 gece görüş gözlüğü, 3 helikopter gövde altı tankı, 7 helikopter kanca kiti, 37 helikopter su atma kovası, 6 kamera, 100 ferdî kollayıcı ekipman ve 250 yangın su atma konteynerinin alımında harcanacak.
FİDAN ÜRETİMİNE 760 MİLYON
Ayrıca, 66 vilayette uygulanacak fidan üretimi için 760 milyon lira harcama planlanıyor. Bu ödenekle fidan üretiminin yanı sıra fidan söküm makineleri, kazıcı yükleyiciler, römorklar, soğuk hava depoları, sulama sistemleri ve traktörler alınacak.
Fidan üretimi için yapılacak ödemenin 691 milyon lirasının döner sermayeden karşılanması öngörülüyor.
60 ili kapsayan orman muhafaza ve yangınla gayret çalışmaları için de 368 milyon lira harcama yapılacak. Kelam konusu ödenek, 1093 fotokapan, 300 su tankeri, 113 havuz ve gölet, 1000 kilometre yangın tedbire tesisi, 200 telsiz, 10 laboratuvar aygıtı, 166 kamera, bir haberleşme sistemi ve bir özel geliştirilmiş yazılım için harcanacak.
Endüstriyel plantasyon projesi çalışmaları için de 34 vilayetteki 80 bin hektarda endüstriyel ağaçlandırma, 110 bin hektar alanda ağaçlandırma bakımı yapıldı ve bunun için 340 milyon lira ödenek ayrıldı.
Tüm vilayetleri kapsayan ormanların geliştirilmesi ve genişletilmesi çalışmaları için bu yıl 315 milyon lira kaynak aktarılacak. Bu kapsamda da 9 bin 169 hektar alanda ağaçlandırma, 54 bin hektar alanda bakım, 24 bin 476 hektar alanda rehabilitasyon ile bakım çalışmaları yapılacak.
EROZYONLA MÜCADELE
OGM, fidan dikimi, yangınlarla gayret ve rehabilitasyon üzere çalışmaların yanı sıra erozyonla gayret kapsamında da çeşitli çalışmalar yapıyor.
Bu yıl erozyonla gayret ve toprak koruması için 341,5 milyon lira ödenek ayrıldı. OGM, bu ödeneği 65 hektar alanda çığ denetimi, 105 bin hektar alanda erozyon denetimi ve bakımı, 10 bin hektarda mera ıslahı ve 15 bin hektar alandaki sel denetimi çalışmaları için harcayacak.
AA